مبایعه نامه ملک یکی از اسناد مهم و قانونی در خرید و فروش املاک بوده که از طریق آن انتقال مالکیت یک ملک از فروشنده به خریدار انجام می شود. این قرارداد شامل اطلاعات دقیقی مانند مشخصات طرفین، ویژگی های ملک، مبلغ معامله، شرایط پرداخت، تاریخ انتقال مالکیت و تعهدات هر یک از طرفین است. مبایعه نامه علاوه بر ضمانت اجرای قانونی برای طرفین، برای ثبت انتقال ملک در مراجع رسمی مورد استفاده می شود. در این مقاله به بررسی ابعاد مختلف مبایعه نامه، نحوه تنظیم آن، اهمیت قانونی و کاربردهای آن خواهیم پرداخت پس با ما همراه باشید.
مبایعه نامه ملک چیست؟
مبایعه نامه یک قرارداد رسمی و معتبر بوده که در آن دو طرف معامله توافق می کنند که مالکیت ملک از طرف فروشنده به طرف خریدار منتقل شود. عقد بیع، همان عقد خرید و فروش بوده که در آن، فروشنده مالکیت یک مال را به خریدار منتقل می کند و در ازای آن مبلغ مشخصی دریافت می کند. این عقد در حقوق مدنی به عنوان یکی از مهمترین عقود شناخته شده است.
این قرارداد شرایط و توافقات طرفین را در خصوص خرید و فروش ملک تعیین می کند. معمولا این نوع قرارداد قبل از انجام ثبت رسمی در دفاتر اسناد و املاک تنظیم می شود و در صورتی که شرایط آن به درستی رعایت نشود، در محاکم قضایی قابل استناد خواهد بود.
قوانین و مقررات مبایعه نامه ملک
مبایعه نامه ملک باید دارای اطلاعات دقیق از طرفین، ملک مورد نظر و شرایط قرارداد باشد. برخی از قوانین این قرارداد به شرح زیر است:
- مشخصات طرفین معامله: نام، نام خانوادگی، شماره شناسنامه، کد ملی، آدرس و مشخصات تماس هر یک از فروشنده و خریدار باید ذکر شود. در هنگام تنظیم قرارداد، باید هویت خریدار و فروشنده به طور کامل و دقیق احراز شود. احراز هویت طرفین در بنگاه های املاک، امنیت حقوقی معامله را تضمین کرده و منجر به جلوگیری از مشکلات حقوقی می شود.
- مشخصات ملک: یکی از مهمترین قوانین در تنظیم مبایعه نامه املاک، تعیین دقیق طرفین قرارداد است. یکی دیگر از قوانین تنظیم مبایعه نامه املاک، تعیین دقیق مشخصات ملک مورد معامله است. در قرارداد باید تمامی جزئیات مربوط به ملک، از جمله آدرس، مساحت، نوع ملک، شماره پلاک ثبتی، تاریخ سند و سایر مشخصات مرتبط با ملک است.
- مبلغ معامله: لازم به ذکر است قیمت توافق شده بین طرفین باید به طور دقیق در قرارداد درج شود. در صورت استفاده از پرداخت های غیرنقدی مانند چک، مشخصات دقیق چک باید در قرارداد درج شود.
- شرایط پرداخت: همچنین باید زمان دقیق و نحوه پرداخت مبلغ در مبایعه نامه ذکر شود.
- تاریخ انتقال مالکیت: باید تاریخ دقیق انتقال مالکیت به خریدار در این قرارداد ذکر شود.
- شرایط فسخ: ممکن است شرایطی برای فسخ قرارداد در نظر گرفته شود. برای مثال اگر یکی از طرفین تعهدات خود را انجام ندهد، طرف مقابل میتواند قرارداد را فسخ کند.
- تعهدات طرفین: باید وظایف و مسئولیت های هر یک از طرفین در رابطه با سند ملک، مالیات ها و بدهی ها در آن ذکر شود.
بیشتر بخوانید: جرم خرید و فروش ملک به دو نفر
نکات قانونی در تنظیم مبایعه‌نامه ملک
لازم به ذکر است در تنظیم مبایعه نامه باید به یکسری نکات توجه نمایید تا هیچگونه اختلافات یا مشکلات حقوقی برای شما عزیزان پیش نیاید.
- ثبت رسمی: هرگونه معامله ملکی باید بعد از تنظیم مبایعه نامه، در دفاتر اسناد رسمی ثبت شود تا معامله دارای اعتبار قانونی باشد.
- داشتن سند مالکیت: فروشنده باید سند مالکیت ملک را ارائه دهد و تضمین دهد که ملک در رهن بانک یا اشخاص ثالث نیست.
- عدم وجود بدهی و معارضات: فروشنده حتما باید اطمینان دهد که ملک هیچ گونه بدهی مالیاتی، حقوقی ندارد.
- امضای شاهد: لازم به ذکر است در برخی موارد، حضور شاهد معتبر در هنگام امضای مبایعه نامه الزامی است.
بیشتر بخوانید: خرید ملک بدون سند
اهمیت مبایعه نامه در معاملات ملکی
مبایعه نامه املاک از اهمیت زیادی برخوردار بوده زیرا این قرارداد منجر به جلوگیری از اختلافات قانونی می شود. این قرارداد از دو جنبه مهم اعم از تضمین حقوق خریدار و تضمین حقوق فروشنده برای طرفین سودمند است. یعنی در صورتی که یکی از طرفین به تعهدات خود عمل نکند، شخص مقابل میتواند با استناد به مبایعه نامه از طریق مراجع قضایی اقدام کند.
پیش نیازهای قانونی برای تنظیم مبایعه نامه
قبل از تنظیم مبایعه نامه، باید شرایط قانونی لازم برای معامله مهیا شود. این شرایط شامل موارد زیر است:
- ملک باید دارای سند مالکیت معتبر و قانونی باشد.
- ملک نباید در رهن، گرو یا مشمول دعاوی ملکی یا حقوقی باشد.
- ملک باید گواهی نداشتن معارض یا تصرفات غیرقانونی را از مراجع ذی صلاح داشته باشد.
مدارک مورد نیاز برای تنظیم مبایعه نامه املاک
برای تنظیم مبایعه‌نامه املاک، هر یک از طرفین (فروشنده و خریدار) باید مدارک خاصی را به همراه داشته باشند که به شرح زیر است:
- بنچاق ملک
- مدارک مالی
- سند مالکیت ملک
- گواهی حصر وراثت
- استعلام وضعیت ملک
- مدارک شناسایی دو طرف
- تصویر و کپی از سند ملک
- گواهی های مربوط به مالیات
- کپی مدارک هویتی و سند ملک
- شماره حساب برای پرداخت ثمن
- تصویر چک یا رسید های پرداخت
- گواهی عدم خلافی شهرداری و پرداخت آن
- پرداخت مالیات ارث (در صورت ورثه ای بودن)
نحوه تنظیم مبایعه نامه ملک
برای تنظیم مبایعه نامه معتبر و قانونی، بهتر است که طرفین معامله از بهترین وکیل ملکی یا کارشناسان املاک کمک بگیرند. لازم به ذکر است تنظیم قرارداد به طور دقیق و مطابق با قوانین مدنی و قانون ثبت اسناد ضروری است. پس از تنظیم مبایعه نامه، قرارداد باید توسط دفاتر اسناد رسمی تایید و ثبت شود.
بهتر است بدانید اگر مبایعه نامه به درستی تنظیم و ثبت شود، قرارداد به طور مستقیم منجر به انتقال مالکیت ملک به خریدار می شود. در غیر این صورت ممکن است مشکلاتی برای طرفین به وجود آید.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، مبایعه نامه ملک یک نوع قرارداد ضروری در معاملات ملکی بوده که باید با دقت و رعایت قوانین مربوطه تنظیم شود. این قرارداد از بروز اختلافات جلوگیری کرده و موجب انتقال صحیح و قانونی مالکیت یک ملک می شود. این قرارداد در سیستم حقوقی ایران به‌عنوان یک سند رسمی محسوب می شود که باید با دقت فراوانی تنظیم شود.